Domy prefabrykowane – domy tanie czy drogie?

Drewno towarzyszy człowiekowi od początku. Z kamienia były narzędzia, ale to z drewna budowano pierwsze domy lub ich konstrukcje. Z drewna domy budujemy nadal. Czy dom z drewna może być wytworem produkcji masowej, powstałym gdzieś w jakimś zakładzie produkcyjnym? Fabryki domów nie są dziełem fantastów, lecz dobrze prosperującym biznesem, który ma całkiem sporą rzeszę odbiorców. Od kilku dekad przemysł budowlany oswaja nas z pojęciem domów prefabrykowanych. Czym są domy prefabrykowane? Na czym polega prefabrykacja domu jednorodzinnego? Czy domy prefabrykowane wykonuje się tylko z drewna?

Domy z drewna

Domy budowane z drewnianych bali widujemy już nie tylko na południu kraju. Choć postęp w budownictwie sprawił, że drewno ustąpiło miejsca cegle, to jednak chętnie do niego wracamy. Współcześnie różnorodność materiałów budowlanych może przyprawić o zawrót głowy. Producenci, chcąc wyróżnić się na rynku zbytu, tym samym produktom nadają swoje nazwy handlowe, co laika dezorientuje jeszcze bardziej. Tego zamętu nie ma w odniesieniu do drewna. Drewno sosnowe i wykonany z niego bal w każdym tartaku nazywa się tak samo.

Drewniane domy prefabrykowane z początkiem XXI wieku zyskały na popularności, więc omal wszędzie widujemy nie tylko domy jednorodzinne czy letniskowe, ale też liczne karczmy, zajazdy i hotele. Budownictwo drewniane nie jest technologią dla mniej zamożnych czy wręcz biednych. Piętrowy dom z bali czy szkieletowy dom z drewna w wersji całorocznej to symbol zamożności. Jeśli dorzucimy do tego ciekawy projekt oraz mistrzowskie wykonanie, rysuje nam się obraz domu rodem z bajki. Nawet domy letniskowe wykonane z bali lub w technologii szkieletowej powalają urodą.

Prefabrykowane, czyli uprzednio przygotowane

Domy prefabrykowane to domy, których całe elementy konstrukcyjne (np. ściany, elementy konstrukcji dachu i stropu) powstają poza placem budowy. Prefabrykacja to uprzednie przygotowanie elementów domu, dostarczenie ich na plac budowy i ich montaż. Nawet w domach murowanych bardzo często montuje się prefabrykowane konstrukcje dachowe (kratownice). Prefabrykacja znacznie przyśpiesza budowę. Prefabrykowane elementy można przygotowywać niezależnie od tempa uzyskiwania pozwoleń. Robi się to poza terenem budowy. Według kilku wybranych projektów przygotowuje się te same elementy dla wielu obiektów.

Niestety, prefabrykacja domów wcale nie wpływa na znaczne pomniejszenie kosztów budowy wymarzonego domu. Tak jakoś się dzieje, że każda tania technologia, wraz ze wzrostem popularności, szybko tanią być przestaje. Producenci kuszą cenami, ale w trakcie ustalania szczegółów szybko orientujemy się, że wraz  z nieznacznym wzrostem naszych wymagań i oczekiwań, koszt inwestycji zmienia się najczęściej znacznie. Utrzymanie budżetu w ryzach wymaga rezygnacji, kompromisów, ograniczania się, godzenia się na przeciętność, słowem akceptacji gorszej jakości materiałów oraz elementów wyposażenia mniej renomowanych firm. Producent domów wszystko ma skalkulowane.

Dom w szkielecie

Nie oznacza to, że domy prefabrykowane nie mają swoich zalet, że są gorsze i nietrwałe. Szkieletowy dom z drewna zbudowany w technologii prefabrykowanej, w wersji zaproponowanej przez producenta, dla konkretnego inwestora może być rozwiązaniem najtańszym, a zatem jedynym, które zaprowadzi go do celu. Tym celem jest posiadanie własnego domu jednorodzinnego. Mimo że inwestycja okaże się tylko nieco tańsza od budownictwa tradycyjnego, to właśnie tempo realizacji w wielu przypadkach zdecyduje o jej wyborze. Domy prefabrykowane powstają szybko. Od rozpoczęcia budowy do wręczenia kluczy najczęściej mija tylko pół roku.

Szybkie tempo budowy wymaga płynnej obsługi finansowej. Jeśli od wbicia pierwszej łopaty w grunt do wystrzału korka szampana przy rodzinnym stole może upłynąć ledwo pół roku, oznacza to, że niezbędne do przeprowadzenia inwestycji środki muszą być na koncie. A co z jakością? Zważywszy, że w technologii prefabrykacji większość prac związanych z obróbką i przygotowaniem modułów ścian (także elementów innych) wykonuje się uprzednio poza terenem inwestycji – wykonawca nie jest zmuszony do pośpiechu. Możliwość wcześniejszego przygotowania modułów ma istotny wpływ na jakość. Czas trwania prac przygotowawczych i wykończeniowych nie odbiega od domów budowanych metodą tradycyjną.

Domy prefabrykowane

Prefabrykacja domów jest technologią stale rozwijaną. Prefabrykowane domy powstają na bazie szkieletowej konstrukcji z drewna. Doskonałą wręcz charakterystykę cieplną gwarantuje wielowarstwowość ścian. Innowacyjność materiałowa (np. keramzyt) sprawia, że, pod względem energooszczędności, domy prefabrykowane z powodzeniem konkurują z domami stawianymi metodami tradycyjnymi. Trwałość domu wykonanego w technologii prefabrykowanej jest porównywalna z domami z bloczków. Elementy konstrukcyjne domu szkieletowego wykonuje się z drewna technicznego wysokiej klasy, o odpowiednich przekrojach, aby zagwarantować budowli długowieczność.

Podobnie do domów murowanych o ostatecznych kosztach inwestycji decyduje podejście inwestora. Dom piętrowy, z kilkoma sypialniami, kilkoma łazienkami, balkonami, tarasami, dwustanowiskowym garażem, na dużej działce, może zrujnować każdego bez względu na wybór technologii wykonania.