Jak usunąć smołę z ubrania?
Smołowanych dachów ubywa, ale poplamić ubranie lub obuwie smołą i tak można. Czasami trudno ustalić skąd plama ze smoły wzięła się na naszym ubraniu, czapce czy butach. Głównie dzieci mają niebywałą zdolność do brudzenia siebie i odzienia wszystkim, co ubrudzić może. Nie warto skupiać uwagi na tym, skąd plama ze smoły się wzięła, lecz jak z tym problemem możemy sobie szybko i skutecznie poradzić. Ale czy każdą okropną plamę da się z ubrania usunąć doszczętnie? Czy zaplamione smołą spodnie nadają się tylko do wyrzucenia? Jak usunąć smołę z ubrania?
Smoła jest substancją, która już w temperaturze pokojowej wykazuje się dużą lepkością. W temperaturach niskich smoła twardnieje. Ta lepkość sprawiła, że wykorzystywana była i jest do naprawy lub konserwacji dachów pokrytych papą. Jest to głównie mieszanka licznych związków organicznych, w tym węglowodorów, które zawierają tlen, azot oraz siarkę. Smoła może także zawierać pewną ilość grafitu i fulerenów. Wokół nas najczęściej pojawia się smoła dachowa, drogowa lub lepik smołowy. Smołą mogą być zabrudzone przedmioty, które dotykamy lub na których siadamy. Smoła na butach może pochodzić z asfaltu, z którego wykonano chodnik. Plamy ze smoły mogą być efektem nacieku jej nadmiaru z nieprawidłowo wykonanego lub niezabezpieczonego dachu. Takie sytuacje mogą mieć miejsce latem, gdy wysoka temperatura roztapia asfaltowe podłoże lub pokrycia dachowe kamienic czy starych budynków gospodarczych. Oczywiście to nie wszystko.
Kap, kap, płyną smoliste łzy…
Smoła kapiąca z rozgrzanego latem dachu to spore utrapienie dla przechodniów. Taki „prezent” w postaci przylepionych do ubrania kropel smoły może doprowadzić do rozpaczy każdego. Zaplamione spodnie albo ubrudzona smołą sukienka może być rezultatem skorzystania z ławki w parku, którą ktoś pobrudził smołą umyślnie. Smołą pobrudzić się można w wielu sytuacjach. Jeśli w porę zauważymy plamę, mamy duże szanse uporania się z tym problemem skutecznie i bez strat.
Problem jest jednak poważny, bowiem w większości przypadków po usunięciu nadmiaru smoły, wielokrotnie podejmowane próby usunięcia jej pozostałości z tkaniny ubrania, nie muszą zakończyć się sukcesem. Próbować jednak warto, bowiem w przypadku tkanin kolorowych nieznaczne pozostałości nie muszą być aż tak widoczne. Na tkaninach jaskrawych plama o niezbyt intensywnym rudym kolorze jednak pozostanie. Jej widoczność zależy od naszego uporu i wielokrotności podjętych działań. Te uporczywe i wielokrotne działania zwykle decydują o skuteczności wybranego sposobu.
Jak usunąć smołę z ubrania – interwencja
Najpierw musimy sprawdzić, czy smoła nadal się lepi. Trzeba sytuację dobrze rozpoznać bez rozsmarowywania smoły. Jeśli smoła jest zastygła, a dostrzegamy jej nadmiar, należy sprawdzić czy uda się ten nadmiar usunąć odrywając go lub podejmujemy próbę zeskrobania tego nadmiaru np. paznokciem. W przypadku zabrudzonej smołą odzieży (spodni, swetra, bluzy czy koszulki) lepka smoła zwykle przywiera na tyle skutecznie, że jakaś jej część pozostanie na materiale (przyklei się do włókien, przeniknie przez jego sploty). Wszystko zależy od rodzaju materiału, intensywności zabrudzenia, szybkości naszej reakcji oraz wyboru sposobu pozbycia się problemu.
Załóżmy, że smołę na ubraniu zauważyliśmy szybko, czyli zaraz po powrocie do domu. Substancja nie była już lepka, więc podjęliśmy uzasadnioną i skuteczną próbę zeskrobania jej nadmiaru. Częściowo resztki przyschniętej smoły udało się wykruszyć palcami. Mieliśmy sporo szczęścia. Na materiale tekstylnym pozostała jednak jakaś plama lub resztki smoły, które przywarły do tkaniny na tyle mocno, że nie da się ich już usunąć mechanicznie. Resztki te są widoczne. Chcemy się ich pozbyć lub tę widoczność zminimalizować. Jakie dalsze działania możemy podjąć?
Jak usunąć smołę z ubrania – dostatecznie czy doszczętnie?
W większości przypadków zabrudzenia tekstyliów nie da się zastosować jednej metody, która zagwarantuje doszczętność. Niestety, wiele substancji zawsze pozostawia na ubraniu ślad, który mniej lub bardziej, mimo podjętych działań, dla oczu pozostanie widoczny. Trzeba się z tym pogodzić. Smoła do takich substancji należy, ale możemy i powinniśmy wypróbować szereg innych możliwości jej usunięcia. Do tego celu wykorzystamy waciki, płatki do demakijażu, chusteczki lub miękkie szmatki nasączone odpowiednią substancją. Jaką? Jeśli nie dysponujemy odpowiednim płynem do usuwania plam tłustych (smarów, olejów, plam ze smoły)? Możemy spróbować wszystkiego, z czego korzystały nasze mamy i babcie.
Nieznaczne pozostałości po smole (czyli małe plamy) możemy doczyścić naftą lub benzyną. W niektórych przypadkach pomocna może okazać się gliceryna lub olejek eukaliptusowy. Brudne miejsce nasączamy olejkiem. Po 10 minutach sprawdzamy. Jeśli plama ze smoły zniknęła, płuczemy materiał i pierzemy ręcznie. Starym sposobem było rozpuszczanie resztek smoły masłem, ale ten sposób zdawał egzamin w przypadku zabrudzeń ciała lub materiałów gładkich. Podobnie – margaryna. Wytrwałym może się jednak udać także z tekstyliami. Pośród sposobów babuni wymienia się także żółtko jajka lub mleko. Żółtko należy nanieść na plamę i pozostawić nawet na kilkanaście godzin. Zabieg możemy i należy powtarzać. Wielokrotne moczenie zaplamionego kawałka materiału w gorącym mleku w określonych przypadkach dawało zadowalające efekty.
Jak usunąć smołę – tego nie rób i na to uważaj!
Zaplamionej smołą odzieży nie pierzemy w pralce. Do czasu zadowalającego nas usunięcia smoły w grę wchodzą ręczne przepierki z wykorzystaniem szarego mydła. Zaplamionego smołą miejsca nie podgrzewamy, aby ta nie przykleiła się mocniej lub nie wniknęła głębiej między włókna. Lepkiej smoły nie wolno rozmazywać ani palcem, ani jakimkolwiek przyrządem. Doczyszczanie plam po smole syntetycznym rozpuszczalnikiem może spowodować zaplamienie czystej tkaniny. Trzeba to robić ostrożnie. Na zabrudzony fragment tkaniny rozpuszczalnik nanosimy np. szmatką tak, aby nie przenieść brudu i nie nasączyć nim miejsc czystych. Używane tampony, szmatki czy chusteczki za każdym razem muszą być czyste, więc, przystępując do usuwania plam ze smoły, musimy zaopatrzyć się w ich odpowiedni zapas.
Czy i jak usunąć smołę z ubrania skutecznie wiedzą tylko ci, którzy przynajmniej raz w życiu z takim problemem się zetknęli i którym przynajmniej raz w życiu udało się go pokonać. Żaden z podanych tu sposobów nie gwarantuje doszczętnego usunięcia smoły oraz wszelkich jej plam z tkanin ubrań. Podane tu sposoby dają jednak nadzieję, że akurat nam i akurat tę plamę, z tej tkaniny usunąć się udało. Metody stosujemy z wyboru.
Pośród trudny do usunięcia zabrudzeń warto wymienić plamach z żywicy. W kolejnym artykule dowiesz się, jak usunąć żywicę z ubrania.